By wreszcie dobrze odpocząć

W końcu nadszedł upragniony czas, czas wakacji, urlopów i odpoczynku.

Zastanawiamy się: co robić żeby odpocząć, jak ten czas dobrze wykorzystać by w pełni sił wrócić do obowiązków?

Pojawia się pytanie jak odpoczywać, co robić żeby zregenerować siły? Jeśli wydaje nam się, że odpoczynek to bezczynne leżenie na kanapie z pilotem w ręku i oglądanie seriali to po kilku dniach takiego odpoczynku będziemy jeszcze bardziej zmęczeni niż przed. Zatem czym jest odpoczynek i jak efektywnie wypoczywać??

OD – PO – CZYNEK – to przerwa OD jakiejś dotychczasowej aktywności, występująca PO jej dokonaniu, mająca na celu regenerację sił. Żeby efektywnie zregenerować siły należy wybrać taką aktywność, która będzie angażowała inne zmysły niż te, które wykorzystujemy przez większą część czasu. Co to oznacza w praktyce?

To, że odpoczynek zakłada w sobie formę uaktywnienia innych obszarów w mózgu, tak by dostarczały innych bodźców niż te, które odbieramy na co dzień.

Na przykład osoba, która prowadzi siedzący tryb życia, zawodowo 8 godz. dziennie spędza przed komputerem na wyliczeniach księgowych będzie potrzebowała innej aktywności, niż pracownik fizyczny. W czasie wolnym może uprawiać sport, chodzić na zajęcia fitness czy taniec, zajmować się ogrodem, jeździć na rowerze. Innego rodzaju odpoczynku będzie potrzebował pracownik fizyczny, który 8 godz. dziennie pracuje na budowie. Dla niego powyższe formy aktywności poza godzinami pracy byłyby ponad siły, nie sprawiały przyjemności i nie regenerowały energii. Dlatego zadbanie o równowagę między ciałem a umysłem jest niezbędne by mówić o dobrym zdrowiu fizycznym i psychicznym. Można to sprowadzić do sentencji „w zdrowym ciele, zdrowy duch”.

Odpoczynek to nasza podstawowa potrzeba. A. Maslow w swojej piramidzie potrzeb zwrócił uwagę na sen i odpoczynek jako coś naturalnego i niezbędnego do właściwego funkcjonowania. Dopiero zaspokojenie tych potrzeb, potrzeb niższego rzędu pozwala nam zaspokoić kolejne poziomy potrzeb aż do samorealizacji. Jednak w dzisiejszym świecie pełnym kultu bycia aktywnym, działającym i uginającym się pod nawałem kolejnych bodźców wypoczywanie wydaje się być czymś abstrakcyjnym. Czy nie jest tak, że wszyscy i wszystko inne wokół jest ważniejsze niż ja i moja potrzeba zregenerowania się? Czy nie zdarza się każdemu z nas, że późnym wieczorem gdy czas już spać nagle przypominamy sobie, że trzeba jeszcze podłogę w kuchni umyć, wstawić pranie czy przeczytać zaległe informacje w Internecie by być na czasie? Odraczamy w czasie odpoczynek, nie chcemy słuchać naszego organizmu, mimo, że próbuje zwrócić na siebie uwagę zmęczeniem. Organizm można porównać do samochodu, który jeździ ale co jakiś czas trzeba go zatankować, bez paliwa nie ruszymy dalej…

Niekiedy odpoczynek widziany jest też jako słabość człowieka czy wręcz fanaberia. Mówiąc, że potrzebuję odpocząć może się pojawić obawa jak jestem postrzegany – jako leń, słabeusz itp.?? Czy mimo wszystko daję sobie prawo do tego by wypocząć? Czy czuję się wówczas w porządku sam ze sobą?

Żeby odpocząć trzeba się zatrzymać, a to dla niektórych nie jest łatwe.

Wówczas pojawia się przestrzeń by posłuchać samego siebie. W głowie głośniej słychać myśli, które od dawna spychaliśmy i uczucia, które tłumiliśmy. Wszystko razem wydaje się być zagrażające, przed czym chcemy uciekać, nie myśleć, a zająć się pracą czy tym co znane. Jednak czas odpoczynku wydaje się być zbawienny. Jest to czas by spotkać się sam ze sobą, nie jest to łatwe spotkanie ale najbardziej owocne – dostarcza poznania i nowej energii do kolejnych wyzwań.

Odpoczynek to też nasza wewnętrzna decyzja by być tu i teraz.

Można jechać nad morze opalać się na plaży ale myśleć o tym czego nie dokończyłem w pracy, zamartwiać się sprawami na które nie mam wpływu itd. Pozornie ciało odpoczywa ale umysł nie. Równowaga między psyche (umysł) a soma (ciało) nie jest zachowana. W związku z tym każdy z nas ma wybór czy ulec galopującym myślom czy skupić się na tym co doświadczam w danym momencie – ciepłe promienie słoneczne, szum fal i piasek pod stopami. Takie skupienie uwagi na czymś innym pozwoli na stopniowe wypełnianie pustego zbiornika paliwa i dostarczy sporo przyjemnych uczuć i wrażeń.

Ktoś kiedyś powiedział, że najlepszym relaksem jest inne zajęcie. Dlatego chcąc odpocząć spróbujmy wybrać inne otoczenie niż dotychczas, zmęczyć ciało i pozwólmy sobie na niemyślenie. Wtedy przez to „inne zajęcie” zbierzemy energię na następny okres aktywności czego sobie i Wam życzę.

Justyna Prażmo – psychoterapeuta, specjalista psychoterapii uzależnień, pracuje z osobami dorosłymi, prowadzi psychoterapię indywidualną, grupową oraz treningi rozwoju osobistego.